عامل های تاثیر گذار در ایجاد و ترک عادات
نویسنده : علیرضا فرج الهی راد
منبع : تجربه شخصی
عوامل تاثیرگذار که باعث میشه ما یک عادت را ترک کنیم یا اصلاً یک عادت را ایجاد بکنیم چیا هستند
ممکنه توی تغییر عادتها و اعتیادها عوامل زیادی تاثیرگذار باشه ولی من 6 تا از از تاثیرگذارترین هایش رو خدمتتون میگم
- زمان
- تعداد
- سازگاری
- احساسات
- شفافیت
- پیوستگی یا استمرار
زمان :
خوب حالا بریم سراغ توضیحش زمان هر چقدر روی ایجاد یا ترک یک عادت و یا اعتیاد زمان بیشتری رو صرف کنید وابستگی بیشتری هم پیدا میکنید این نتیجه با زمان سپری شده به صورت تصاعدی بالا میره یعنی شخصی که عادت مسواک زدن رو به مدت ماه ایجاد کرده با شخصی که عادت مسواک زدن رو ۶ ماهه که داره اجرا میکنه تفاوتهایی دارد و قطعاً کسی که داره ۶ ماه انجامش میده ثبات بیشتری توی ادامه مسیر داره و احتمال برگشت به روند قبلیش کمه
تعداد:
مسئله دوم تعدادیه که شما انجام میدید شخصی را در نظر بگیرید که در ماه فقط یک بار خود ارضایی انجام میده و شخص رو در نظر بگیرید که هر روز داره انجامش میده ، ترک و تغییر توی کدوم حالت آسونتره تعداد یه عامل مهمه در شکلگیری عادات هاست ما تعداد رو بالا میبریم عمدتاً باعث افزایش پایدار یک رفتار برای ما میشه البته باید در نظر داشته باشید افزایش تعداد یک عادت که احساس ناخوشایندی همراه خودش داره باعث میشه که از انجام اون کار دست بکشید خود احساسات یک عامل دیگس ولی درکل عادتی هایی که احساس خوشایندی در پی دارند اگر با تعداد بالا در یک بازه زمانی انجام بشه ثبات و پایداری اون عادت رو افزایش میده
سازگاری :
سومین مورد سازگاریه سازگاری خودش 3 تا زیر مجموعه داره
- افراد
- شخصیت
- محیط
افراد :
افراد منظورم کیا هستند افرادی که شما باهاشون بیشترین تعامل رو دارید دوستانتون ، خانوادتون ، خویشاوندانتون ، همکلاسیتون و... اونهایی که بیشترین تاثیر رو روی شما دارند خیلی عامل مهمیه اگر شما میخواید یک عادت را خیلی سریع توی خودتون ایجاد بکنید باید در جمعی قرار بگیرید که همشون اون عادت رو انجام میدن بالعکسشم صادقه اگر میخواهید عادتی رو از زندگیتون حذف بکنید د از جمعهایی که اون عادت رو به شما یادآوری میکنند دوری کنید
عمدتاً کسایی که با همین خود ارضایی آشنا میشن از طریق دوست بوده از طریق افرادی بوده نه اینکه خودشون بدونن چه خبره و چه عواقبی داره این راه در کل اگر میخواهید یک عادت را ایجاد یا ترک کنید توجه داشته باشید که با چه افرادی دارید معاشرت میکنید ، این افراد در زندگی شما ارزش گذاری میکنند و هرچه قدر ارزش های مطابق با چیزی باشه که برای شما مفیده پس معاشرت با افرادی که شما رو به اون ارزش ها ارتباط میدن قطعا رفتار بهتره تا اینکه با شخص یا اشخاصی ارتباط داشته باشید که اصلا با ارزش های جور در نمیآیند
شخصیت :
شخصیت زیر مجموعه سازگاری وقتی میخوای عادتی رو شروع بکنید ولی با شخصیت فعلیتون با نوع دیدگاهی که دارید با نوع رفتاری که الان دارید سازگار نیست خیلی سخته که این عادت ایجاد یا اصلاً ترک بشه فردی رو تصور بکنید که میخواد سیگار کشیدن رو ترک کنه خوب این فرد اگر شخصیتش این باشه که سیگار کشیدن باعث آرامش و موفقیت من میشه ترک برای همچین فردی خیلی دشواره عمدتاً هم کسایی که میخوان خودارضایی رو ترک میکنند همچین دیدگاهی دارند که اون احساس لذت وجود داره و من دارم از وجودش محروم میشم برای همین مابین شخصیت و یک رفتار جدید تناقض پیش میاد پس عملاً ایجاد یا ترک منتفی میشه این بخش خیلی مهمه دوستان در ایجاد یا ترک هر عادتی باید به این توجه داشته باشید که شخصیت قبلی شما روی رفتار های که میخواین انجام بدید تاثیر داره پس چه بهتر که قبل از شروع تغییر شخصیت خودتون رو با رفتاری که میخواین بسازید منطبق کنید
محیط:
سومین مورد محیط اطراف زیر مجموعه سازگاری هر چقدر محیط اطراف شما به رفتاری که میخواید ایجاد یا ترک بکنید نزدیکتر باشه احتمال موفقیتتون بیشتره فردی را در نظر بگیرید که میخواد ورزش کردن رو شروع بکنه شخص A محل ورزشش کنار خونشونه یا داخل خونشونه و شخص B محل ورزشش حدود یک کیلومتر باهاش فاصله داره خوب توی کدوم حالت احتمال اینکه ورزش کردن برای شخص A و B عادت بشه توی کدوم شخص بالاتره قطعاً A چون محیطی که داره برای هدف و عادتش تلاش میکنه محیط سازگارتریه ، ایجاد یک عادت در یک محیط ناسازگار باعث میشه ، احساس ناخوشایندی رو به همراه داشته باشه و کلا ایجاد عادت برای شما خیلی سخت بشه اگر بخوام یک مثال دیگه بزنم اینکه فردی که به خودارضایی اعتیاد داره هیچ وقت این اعتیاد رو پیش افراد دیگه انجام نمیده ، کنار اجتماع ها انجام نمیده ، این یکی از دلایلی هستش که محیط که در اون هستید یک عامل در تاثیر گذاری شکل گیری عادات هستش
احساسات:
چهارمین مورد احساس فکر کنم مهمترین عاملی که باعث ایجاد ترک عادتها میشه احساسات شماست کارهایی که لذت بخش باشند احتمال اینکه دفعه بعدی شما انجامشون بدید خیلی بیشتر میشه و همچنین رفتارهایی که احساس ناخوشایندی رو به شما منتقل میکنند باعث میشه دفعات بعد احتمال انجام اون کار کاهش پیدا بکنه عموماً بحث اصلی سر همین احساسه شما کاری را انجام میدید که احساس خوشاینی بهتون میده یا از یک فرایند دوری میکنید چون احساس ناخوشایندی رو بهتون منتقل میکنه این عامل مهتمرین عامل در تغییر محسوب میشه اگر فردی احساست خودش رو با چیزی که میخواد تنظیم کنه باعث میشه نتها بدون استفاده از ارده بلکه بدون استفاده از هر راهکاری رفتاری جدید شکل بگیریه یا ترک بشه ، احساسات یعنی انسان بودند وگرنه با ربات ما تفاوتی نداشتیم این احساسات هستند که ارزش های و رفتار مارو میسازد توجه داشته باشید بهترین کار برای تغییر این نیست که احساسات خودتون رو سرکوب کنید بلکه دوست بودن باهاش و تربیت روش خیلی کارآمدتری محسوب میشه
شفافیت:
پنجمین مورد شفافیت مسیر اجرا هر چقدر شما انجام یک عمل رو بهتر و شفافتر برنامهریزی بکنید احتمال انجام اون کار برای شما افزایش پیدا میکند باز بذارید یک مثال رو بررسی کنیم ، من به شما میگم که فردا باید ورزش بکنید این میشه حالت a توی حالت بعدی من به شما میگم ساعت ۸ صبح ۵ دقیقه در داخل پارک حرکات کششی برو و این میشه حالت b اگر یک مقایسه خیلی ساده داشته باشیم میفهمیم که حالت b احتمال وقوعش خیلی بالاتره پس قبل از اینکه هر عادتی رو ایجاد کنید یا ترکش کنید مسیر رو خیلی شفاف کنید این شفاف کردن مسیر باعث میشه تا یک دید کلی نسبت به مسیر داشته باشید ، باعث تمایل بیشتر به انجامش و همچنین گزارشگیری و بررسی کارهایی که کردیم یه دید کلی نسبت به شما برای اینکه چرا موفق نشدید و چه کار باید بکنید تا در دفعات بعد موفق بشید بهتون میگه ، پس تا جای ممکنه عملی که میخواین انجام بدید رو شفاف کنید برای خودتون این شفاف سازی بخش های مختلفی داره که در زیر چند تا مثال زدم براش
- زمان
- مقدار
- محل
- نوع کار
- نحوه انجام
- دلیل انجام
- پیامد و نتیجه
پیوستگی و استمرار:
مورد ششم پیوستگی و استمرار در ترک عادات یا ایجاد عادتها اگر شما پیوستگی و استمرار لازم برای انجام یک عمل رو نداشته باشید اون عادت شکل نمیگیره یا اصلاً ترک نمیشه احساسات لحظهای هیچ تاثیری روی عادت نداره بلکه میانگین عملی که شما توی یک بازه زمانی بلند مدت انجام میدید روی رفتار و شخصیتتون تاثیر داره پس اگر خیلی خلاصه بهتون توضیح اینطوری باید بفهمید که هر چقدر پیوستگی و استمرار در یک رفتار بالاتر باشه احتمال اینکه شما اون عادت رو انجام بدید افزایش پیدا میکنه پس تا جای ممکن سعی کنید از احساسات لحظهای پرهیز کنید و یک عمل رو به صورت روتین با استمرار به صورت همیشگی انجام بدید
اینها عاملهایی بودند که توی ترک یا ایجاد عادت نقش دارند روی این عاملها فکر کنید تا کامل بفهمید منظور من چیه هستش ، هر کدوم از بخشهای تغییر اگر این عاملها را مورد بررسی قرار بدید دلیل شکستتون دلایل اهمال کاریتون دلایل عدم اینکه به هدفتون نمیرسید کاملاً براتون واضح میشه
من در توضیحات بالا خیلی خلاصه گفتم و گذشتم اما شما حتماً باید در هرعادتی که میخواین ایجاد کنید عامل های بالا رو مورد بررسی قرار بدید